Separatisme is progressief

Vandaag blijven vasthouden aan een unitair koninkrijk midden een Europa der volkeren is een anachronisme dat kan tellen. In Vlaanderen zijn de geesten al wat meer verlicht dan in Wallonië. Ruim dertig procent van de Vlamingen kiest ronduit voor een separatistisch gedachtegoed (Vlaams Belang, N-VA, Lijst Dedecker). Aan de overkant van de taalgrens durft men ons Belgisch bestel niet loslaten. Daar vreest men dat met de Belgische koe ook de Vlaamse melk zal verdwijnen. Dus kiest men voor een conservatief parcours – een status quo – van de huidige instellingen.

De regeringsformatie is onlosmakelijk gekoppeld aan een herstructurering van onze manke staatsstructuur. Alle Vlaamse partijen kozen voor de uitvoering van Vlaamse resoluties en vinden nieuwe stappen in de staatshervorming noodzakelijk. Zij kregen hiervoor een duidelijk en ruim electoraal draagvlak. Waalse partijen profileerden zich net op het omgekeerde en werden daar eveneens voor beloond. Naarmate deze impasse duurt, komen diverse scenario’s op de tafel. “We moeten de logica omdraaien en spreken over wat we samen nog wel willen doen i.p.v. wat we niet langer samen willen doen” zei Miet Smet. De Paviagroep wil een unitaire kieskring nieuw leven in blazen. Nog anderen pleiten voor een begrenzing per slot van elke rekening van de staatshervorming. Eén enkeling durft zelfs beweren dat we niets moeten doen en de staatshervorming best opbergen in de koelkast. De huidige stand still bewijst niet meer noch minder dat de beproefde Belgische concertatie faalt. De wanhoop moet groot zijn wanneer de koning te pas en te onpas ingezet wordt als glijmiddel om uit de te nauwe formatieschacht los te komen.

Laat ons uit dit Belgische denkkader stappen en Vlaanderen en Wallonië hun plaats geven in Europa. Als we dan toch de eindtermen van de staatshervorming willen vastleggen, doe dat dan via een staatsvorming. Het aantal kleinere lidstaten in Europa is legio. Van de 27 lidstaten in Europa zijn er 11 landen kleiner dan Vlaanderen: Slowakije, Denemarken, Finland, Ierland, Litouwen, Letland, Slovenië, Estland, Cyprus, Luxemburg en Malta. En uiteraard Wallonië. Laat ons niet terugkeren in de tijd, maar van Vlaanderen en Wallonië twee moderne, democratische en welwarende volksstaten maken in Europa.

De doelstellingen die deze twee regio’s nastreven zijn niet tegenstrijdig, wel de weg en de middelen die zij elk nodig hebben. Waarom zouden we geen raad van wijzen samenstellen om een volledige boedelscheiding te bespreken? Als de inzet van dit stappenplan een nieuwe staatsvorming is, ligt meteen het einddoel vast. Separatisme is geen vies woord. Het autonoom worden van een volk versterkt het democratische draagvlak. We moeten de intellectuele ruimdenkendheid en moed hebben om dit bespreekbaar te maken. Vroeg of laat zal België toch beschoren worden met haar einde.